Schiphol in 1921: Een glimp van de toekomst?

More about this object

Reclamefilm voor de KLM, 1921

Op het eerste gezicht lijkt de Europese luchtvaart in de jaren 1910 en 1920 ontwikkeld te zijn om imperia te versterken, met als Nederlandse hoogtepunt de verbinding met Nederlands-Indië. Maar naast deze van bovenaf aangestuurde ontwikkelingen speelde een nieuw fenomeen een grote rol: moderniteit.

Dit reclamefilmpje van de  Koninklijke Luchtvaart Maatschappij zet het vliegtuig (gemaakt door Fokker, met een voorgeschiedenis in WOI) neer als een snel, avontuurlijk, comfortabel en flexibel transportmiddel. Dat wordt onder andere geïllustreerd met een zakenman die naar New York wil en zijn trein mist,  maar gelukkig: “Als ik de 2-uur vliegmail haal, dan pak ik die boot in Plymouth en heb ik nog een dag en een nacht in Londen over!”

De KLM lijkt zich dus te richten op een moderne, op het buitenland gerichte, zakenman. Door met het vliegtuig te reizen zouden landsgrenzen geen barrière meer zijn.

Deze luchtvaartmaatschappij, die niet koninklijk of nationaal was, startte als een samenwerkingsverband van een kleine groep prominente mensen uit de zakenwereld. Na een overeenkomst met een postkantoor voor het transporteren van post tussen Londen en Amsterdam kreeg de KLM in 1920 toestemming op het militaire vliegveld Schiphol te gebruiken. Voor het einde van dat jaar maakte het kleine vliegveld al deel uit van een opkomend netwerk van Europese luchthavens.

How to cite this page

-

'Schiphol in 1921: Een glimp van de toekomst?', Inventing Europe, http://www.inventingeurope.eu/story/schiphol-in-1921-een-glimp-van-de-toekomst

Sources

-
  1. Kaal, Harm and Makhloufi, Abdel el. From Airfield to Airport: An Institutionalist-Historical Approach to the Early Development of Amsterdam Airport Schiphol, 1916-1940. Journal of Urban History, 2011
  2. Kranakis, Eda. European Civil Aviation in an Era of Hegomonic Nationalism: Infrastructure, Air Mobility and European Identity Formation, 1919-1933. Materializing Europe: Transnational Infrastructures and the Project of Europe, 2010

About this tour

-

De opkomst van de burgerluchtvaart

Tegenwoordig zijn veel bestemmingen in en om Europa voor een groot deel van de mensen snel te bereiken met het vliegtuig. Het is dan ook niet overdreven om te stellen dat dit vervoersmiddel een grote bijdrage levert aan Europese integratie. De ontwikkeling van dit netwerk en de bijbehorende techniek contrasteert echter met de hierboven geschetste situatie. Vaak was er sprake van  nationalistische motieven, neo-imperialisme en competitie tussen steden. Voor de Tweede Wereldoorlog trachtten weinig landen zo’n Europees netwerk te ontwikkelen. Een uitzondering hierop zit in een onverwachte hoek...